Wet Kwaliteitsborging (Wkb)

Sinds 1 januari 2024 geldt de Wet Kwaliteitsborging voor nieuwbouw in gevolgklasse 1. Dat gaat onder meer over grondgebonden woningen, bedrijfsgebouwen met maximaal twee bouwlagen en vakantiehuisjes. Voor het bouwtechnische deel van deze bouwwerken verleent de gemeente geen vergunning meer. De gemeente kijkt alleen nog of de nieuwbouw past in het omgevingsplan. Ook houdt de gemeente geen toezicht meer op de technische bouw van nieuwbouwprojecten. Voor verbouw gaat de Wet Kwaliteitsborging waarschijnlijk pas op 1 januari 2025 gelden.

Hoe werkt de Wet kwaliteitsborging?

Kwaliteitsborger inhuren

Als u een bouwwerk in gevolgklasse 1externe-link-icoon gaat realiseren, bent u verplicht om een onafhankelijke en erkende kwaliteitsborger in te huren. De gemeente heeft hier geen rol in. Als u gaat verbouwen, blijft de gemeente voorlopig verantwoordelijk voor de kwaliteit van het bouwwerk. 

Meldplicht

De Wet Kwaliteitsborging bepaalt verder dat de gemeente geen vergunningen meer afgeeft voor het bouwtechnische deel van kleinere (nieuw)bouwprojecten (gevolgklasse 1). Hiervoor is straks alleen een melding nodig.

Handhaving

Het handhaven van de kwaliteit van bouwwerken is de verantwoordelijkheid van de gemeente. Als de kwaliteitsborger een onveilige situatie aantreft, moet hij dit bij de gemeente melden. Een medewerker van de gemeente neemt dan vervolgens contact met u op.

Wat moet ik doen?

Erkende kwaliteitsborgers

U moet tijdens de bouw gebruik maken van een erkende kwaliteitsborger. De overheidsorganisatie Toelating Kwaliteitsborging Bouw (TKB) heeft een register van erkende kwaliteitsborgers. Op de website vindt u een lijst van erkende kwaliteitsborgers en instrumenten.

Ga voor een overzicht van erkende kwaliteitsborgers en instrumenten naar de website van de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw.externe-link-icoon

De overheidsorganisatie Toelating Kwaliteitsborging Bouw (TKB) heeft een register van erkende kwaliteitsborgers. 

Ga voor een overzicht van erkende kwaliteitsborgers en instrumenten naar de website van de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw.externe-link-icoon

LET OP: Ga naar het tabblad kwaliteitsborgers. In onze gemeente zijn er nog geen erkende kwaliteitsborgers. Vul daarom geen plaatsnaam in het zoekscherm in, maar klik wel op zoeken. Dan verschijnt onder het zoekscherm een lijst met kwaliteitsborgers die landelijk erkend zijn.

Instrumenten

De erkende kwaliteitsborger moet werken volgens vastgestelde regels. Die regels zijn vastgelegd in erkende instrumenten. Op dit moment heeft de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw vijf instrumenten toegelaten. Dat zijn KOMO instrument Kwaliteitsborging (KiK),externe-link-icoonTechnical Inspection Service (TIS)externe-link-icoonVerbeterde Kwaliteitsborging (SWK)externe-link-icoonKwaliteitsborging Garantiewaarborg (KGW)externe-link-icoon en Woningborg Kwaliteitsborging Instrument (WKI).externe-link-icoon

Veelgestelde vragen

Sinds 1 januari 2024 geldt de Wet Kwaliteitsborging voor nieuwbouw. Dat houdt in dat de gemeente geen toezicht meer houdt op de technische bouw van nieuwbouwprojecten welke vallen onder gevolgklasse 1. De gemeente blijft wel verantwoordelijk voor handhaving. Voor verbouw gaat de Wet Kwaliteitsborging waarschijnlijk gelden op 1 januari 2025.

Als een bouwwerk valt onder gevolgklasse 1, is een kwaliteitsborger verplicht. Twijfel je of een kwaliteitsborger nodig hebt? Neem dan contact op met omgevingszaken via (0316) 279 111  of via het digitaal contactformulierexterne-link-icoon.

De overheidsorganisatie Toelating Kwaliteitsborging Bouw (TKB) heeft een register van erkende kwaliteitsborgers. Ga voor een overzicht van erkende kwaliteitsborgers naar de website van de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouwexterne-link-icoon.

LET OP: Ga naar het tabblad kwaliteitsborgers. In onze gemeente zijn er nog geen erkende kwaliteitsborgers. Vul daarom geen plaatsnaam in het zoekscherm in, maar klik wel op zoeken. Dan verschijnt onder het zoekscherm een lijst met kwaliteitsborgers die landelijk erkend zijn.

De kosten voor het inhuren van een kwaliteitsborger verschillen per bouwwerk. De hoogte van de kosten voor de kwaliteitsborger zijn afhankelijk van de risicobeoordeling, het te gebruiken instrument en het aantal noodzakelijke toetsmomenten. Voor een woning met bouwsom van 250.000 euro moet u waarschijnlijk gemiddeld denken aan 5.000 - 6.000 euro. Omdat kwaliteitsborging niet meer door de gemeente wordt gedaan betaalt u minder leges dan voorheen. 

  1. Doe een Vergunningcheck via het Omgevingsloketexterne-link-icoon.  Als particulier logt u in met DigiDexterne-link-icoon en als bedrijf logt u in met eHerkenning. 
  2. U vraagt een omgevingsvergunning aan via het Omgevingsloketexterne-link-icoon. U levert een aanvraagformulier, motivatie, situatietekening, informatie over participatie en eventueel aanvullende informatie aan.
  3. De gemeente toetst uw aanvraag aan het omgevingsplan. U krijgt digitaal een terugkoppeling, inclusief eventuele risico’s en aandachtspunten.
  4. Als u een vergunning heeft gekregen, maakt u een bouwmelding aan via het Omgevingsloket. Daarbij levert u ook een risicobeoordeling, borgingsplan, contactgegevens van de kwaliteitsborger en het toegepaste instrument van kwaliteitsborging aan. 
  5. De gemeente beoordeelt of uw bouwmelding compleet is.  Let op: Een bouwmelding kan niet aangevuld worden. Is uw bouwmelding niet compleet? Dan moet u deze opnieuw aanmaken. Zorg er dus voor dat u de bouwmelding goed controleert voordat u deze indient.
  6. U informeert twee weken voordat de bouw begint via het Omgevingsloket op welke datum de bouw start. Kies in het Omgevingsloket bij ‘Mijn activiteiten’ voor ‘Bouwactiviteit (technisch) – informatie’ en vervolgens voor ‘Start bouwwerkzaamheden’. 
  7. U informeert over de beëindiging van de werkzaamheden, ook weer via het Omgevingsloket. U kiest  bij ‘Mijn activiteiten’ voor ‘Bouwactiviteit (technisch) – informatie’ en vervolgens voor ‘Beëindiging bouwwerkzaamheden’. Dit doet u binnen één dag na het einde van de bouw. 
  8. U maakt een gereedmelding via het omgevingsloket met daarin een verklaring van de kwaliteitsborger en het dossier bevoegd gezag. U kiest bij ‘Mijn activiteiten’ voor ‘Bouwactiviteit (technisch) – melding’ en vervolgens voor ‘Gereedmelding (dossier bevoegd gezag)’. Dit doet u uiterlijk twee weken voordat u het huis of gebouw in gebruik wilt nemen. Dit kan zodra de kwaliteitsborger klaar is met zijn werk. Een gereedmelding kan niet aangevuld worden. Is uw melding niet volledig? Dan mag u het huis of gebouw nog niet gebruiken en moet u de melding opnieuw maken.
  9. De gemeente controleert en beoordeelt of uw gereedmelding compleet is.
  10. U ontvangt binnen twee weken reactie. Zonder tegenbericht mag u het huis of gebouw twee weken na de gereedmelding in gebruik nemen.

De erkende kwaliteitsborger moet werken volgens vastgestelde regels. Die regels zijn vastgelegd in erkende instrumenten. Op dit moment heeft de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw vijf instrumenten toegelaten. Dat zijn KOMO instrument Kwaliteitsborging (KiK),externe-link-icoonTechnical Inspection Service (TIS)externe-link-icoonVerbeterde Kwaliteitsborging (SWK)externe-link-icoonKwaliteitsborging Garantiewaarborg (KGW)externe-link-icoon en Woningborg Kwaliteitsborging Instrument (WKI).externe-link-icoon

De Omgevingswet maakt onderscheid tussen een ruimtelijke en een technische bouwactiviteit. Een ruimtelijke activiteit heeft gevolgen voor de fysieke leefomgeving. Een technische activiteit gaat over de constructie van uw bouwwerk. Soms moet u dus een vergunning aanvragen voor twee verschillende activiteiten. Een vergunning voor een activiteit in het omgevingsplan en een vergunning voor een technische bouwactiviteit. 

De kwaliteitsborger kan aan de slag als u met de voorbereidingen van de bouw wil starten.  De resultaten daarvan zijn nodig u een melding via het Omgevingsloketexterne-link-icoon doet. Vergeet niet dat u twee weken voor aanvang van de bouw de startdatum van de bouwwerkzaamheden in het Omgevingsloket moet melden. 

Een technische bouwactiviteit gaat over de technische bouwkwaliteit uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)externe-link-icoon. De technische eisen staan garant voor uw veiligheid en gezondheid en houden rekening met het milieu. Uw bouwwerk moet altijd voldoen aan de technische eisen.

Het Rijk wijst in artikel 2.25 tot en met 2.27 van het Bbl externe-link-icoon vergunningplichtige technische bouwactiviteiten aan. Valt u bouwwerk daar niet onder dan is deze dus vergunningvrij. Lees meer via Vergunning of melding bij de technische bouwactiviteitexterne-link-icoon. Als blijkt dat uw bouwwerk vergunningplichtig is, volstaat een bouwmelding als uw bouwwerk valt onder gevolgklasse 1.

Een ruimtelijke bouwactiviteit heeft gevolgen voor de fysieke leefomgeving. Voor 1 januari zijn de regels voor de fysieke leefomgeving vastgelegd in bestemmingsplannen. Die zijn nu opgegaan in een omgevingsplan.

In het omgevingsplan staat wat er in uw gemeente mag. Bijvoorbeeld hoe de grond en gebouwen mogen worden gebruikt. Ook ziet u waar woningen, winkels, bedrijven of horeca zijn toegestaan. Daarnaast ziet u welke grond is gereserveerd voor wegen en groen. 

Als u gaat bouwen, toetsen we uw activiteit aan de regels uit het omgevingsplan. Denk bijvoorbeeld aan de bouwhoogte en de hoeveelheid bebouwing in een bepaalde wijk.

Het omgevingsplan van onze gemeente is terug te vinden via het tabblad Regels op de Kaartexterne-link-icoon in het nieuwe Omgevingsloketexterne-link-icoon

Voormalige bestemmingsplannen zijn te vinden via www.ruimtelijkeplannen.nlexterne-link-icoon.

Als de bouw klaar is, verklaart de kwaliteitsborger dat uw bouwwerk aan de eisen van het Besluit bouwwerken leefomgevingexterne-link-icoon voldoet. Deze verklaring dient u samen met het ‘dossier bevoegd gezag’ in bij de Gereedmelding bouw in het Omgevingsloket.externe-link-icoon Deze melding moet u minimaal twee weken voor ingebruikname  doen. U krijgt dan een ontvangstbevestiging van de gemeente. Daarin staat dat u zonder tegenbericht het bouwwerk binnen twee weken in gebruik mag nemen. 

LET OP: het kan zijn dat u naast deze Bouwmelding een omgevingsvergunning nodig heeft voor een omgevingsplanactiviteit.